Suv-hayot manbai. Sinf soati dars ishlanmasi

Sana:                             25-mavzu: Suv-hayot manbai

Mashg’ulotning maqsadi:

 O`quvchilarga  tabiat  mo`jizalari, suv bebaho ne’mat ekanligi haqida tushuncha berish. 

 Tabiatga  mehr  berish  ruhida tarbiyalash, suvni tejab sarflashga o`rgatish.  O`quvchilarning  tabiat haqida,  ichimlik  suvi  va  daryo  suvlarini  farqlash malakalarini rivojlantirish.  Vatanga,  tabiatga muhabbat tuyg`ularini mustahkamlash

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi — jamiyatda bo‘layotgan voqea, hodisa va jarayonlarga daxldorlikni his etish va ularda faol ishtirok etish, o‘zining fuqarolik burch va huquqlarini bilish,  va huquqiy madaniyatga ega bo‘lish layoqatlarini shakllantiradi.

Milliy va umummadaniy kompetensiya — vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy va san’at asarlarini tushunish, orasta kiyinish, madaniy qoidalarga va sog‘lom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantiradi.

Kun shiori: Suvsiz hayot yo’q ! 

 Metod:  Suhbat, tushuntirish, tarmoqlash ,„Ha-yo`q“ o`yini, „Aqliy hujum“ metodi.

Jihoz:  Darslik,  rangli  rasmlar,tarqatmalar, ko`rgazmali qurollar, boshqotirma.

1.  Tashkiliy qism :

O`quvchilarni darsga tayyorlash navbatchi axboroti. Vatan, yilimiz, fasl haqida Suhbat

O`qituvchi: Bizning vatanimiz qayer?

O`quvchilar: O`zbekiston.

O`qituvchi: O`lkamizda hozir qaysi fasl?

O`quvchilar: Bahor

O`qituvchi: Bahor fasliga qaysi oylar kiradi?

O`quvchilar: Mart, aprel, may

O`qituvchi:  Mart  oyida  qaysi  bayramlarni nishonlaymiz?

O`quvchilar:  8  –  mart,  Navro`z  bayramlarini nishonlaymiz

Bizni  o'rab  turgan  tevarak  olam  tabiat  deb  ataladi. Tabiatni asrash bizning burchimizdir.Mehribon tabiatBolalar,  ona  tabiat  bizga  qanchalik  mehribon ekanligini bilasizmi?Bahorda u gullarga burkanadi, atrof ko'm-ko'k bo'lib yashnaydi.  Yozda  so'lim  bog'lar  va  tog'  yonbag'irlarida maza  qilib  dam  olamiz.  Kuzda  shirin-shakar  meva  va sabzavotlarni  yeb,  kuchga  to'lamiz.  Qishda  qorbo'ron o'ynab chiniqamiz.Suv,  o'simlik  va  daraxtlar  haqiqiy  tabiat mo'jizalaridir.  Ular  biz  nafas  olayotgan  havoni  tozalab, salqin  qilib  beradi.  Shovqin  va  mikroblarni  yutib,  inson va jonivorlar salomatligini himoya qiladi.)Toza  suv  chanqoqni  qondiradi,  barcha  jonzotlarga hayot bag'ishlaydi. So'nggi  yillarda  sayyoramizda  toza  suv  miqdori kamayib  bormoqda.  Unutmang,  suvni  tejab  sarflash barchamizning burchimiz.

Mashg’ulotni yakunlash:”KLASTER” TARMOQLASH METODI

1. Qanday tabiat mo'jizalarini bilasiz?2.  Suv,  o'simlik  va  daraxtlar  insonlarga  qanday foyda keltiradi?3. Nima uchun suvni tejash zarur?4. ”Suv” haqida she’r aytingFaol qatnashgan o’quvchilar rag’batlantiriladi

26-mavzu: Mehnat –mehnatning  tagi rohat

I.Kirish:

Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi:

Mehnat  haqida  tushuncha  berish.Hunar moddiy va ma`naviy boylik ekanligi,hunarli kishi hayotda hech qachon xor bo`lmasligi haqida tushuncha berish.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi — jamiyatda bo‘layotgan voqea, hodisa va jarayonlarga daxldorlikni his etish va ularda faol ishtirok etish, o‘zining fuqarolik burch va huquqlarini bilish,  va huquqiy madaniyatga ega bo‘lish layoqatlarini shakllantiradi.

Milliy va umummadaniy kompetensiya — vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy va san’at asarlarini tushunish, orasta kiyinish, madaniy qoidalarga va sog‘lom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantiradi.

Kun shiori: Mehnat-insonning obro’sini ohiradi !

Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi:

mehnat  qurollari  aks etgan  rasmlar,plakatlar,mehnat darsida  foydalaniladigan texnika vositalari

Tarbiyaviy mashg`ulotning  borishi:  

Tashkiliy qism

O`quvchilarning mashg`ulotga  tayyorgarligi

II.Asosiy qism:

Qadim o`tgan zamonda  Mirak ismli Dog`istonlik shahzoda bo`lib.uning boyligini hisobiga yetib bo`lmas ekan.

Safarlarning birida dengizda kuchli shamol uyg`onib,shahzoda kelayotgan kema ag`darilib ketibdi. Ko`pchilik yurtdoshlari halok bo`libdi. Mirakni oqim qirg`oqqa chiqarib tashlabdi.

   U o`z vatanidan ayrilib,boshqa mamlakatga kelib qolibdi.  Yonida na puli, na boshpanasi,yeyishga hech narsasi yo`q edi. Tilanchilik qilib ovqat yeyishga oriyati,  shahzodalik g`ururi yo`l qo`ymabdi.

 U bolalikda birga o`sgan do`sti  Saidni eslabdi. Saidning otasi duradgor-usta bo`lib,eshik, rom yasab  sotib kun kechirishardi. Mirak bo`sh vaqtlarida otasidan yashirincha  do`stiga yordam berib turar, shu tariqa eshik, rom yasash san`atidan xabari bor edi.

Shahzoda Mirak shahardagi duradgorlardan biriga shogird tushdi, eshik, rom yasab,sotib kun kechirdi.Vataniga qaytish uchun mablag` to`pladi.

   Yurtiga qaytib kelgach,otasiga ya`ni podshohga boshidan kechirgan sarguzashtlarni aytib beribdi.Podshoh farzandining hunarmand bo`lib o`z yurtiga qaytganidan quvonibdi.U shahzoda Mirakni podshilikdagi eng go`zal,dono va oqila qizga o`ylantiribdi.

Podshoh vafotidan oldin Mirakni o`rniga podshoh etib tayinlabdi.U o`g`liga shunday deb vasiyat qilibdi:

-O`g`lim seni o`rnimga podshoh bo`lishinga va ona yurtingga qaytishinga sabab bo`lgan hunaringni farzandlaringga  ham  o`rgatishingni xohlayman.Chunki,har qanday hunar, bo`lajak yurt egasini barcha muammolarning yechimini topishga yordam beradi.

   Otasining vasiyatiga ko`ra podshoh Mirak,  farzandlarining          xohishlariga ko`ra  hunarmand ustozlar maktablariga o`qishga beradi.Shahzodalar ham ota kasbini zo`r qiziqish bilan o`rganib,xalqqa manzur bo`lib,murod-maqsadlariga yetishibdi.

Qissadan-hissa shuki:  

inson  hayotini  bezaydigan ,unga  baxt-saodat  keltiradigan  boylik, faravonlik  basxh  etadigan  yagona  narsa  bu-mehnatdir. Insonlar halol  mehnatlari  orqali obro`  orttiradilar  va  o`zlarining  baxtli kelajaklarini  yaratadilar.Bobomiz  Bahovuddin  Naqshbandning “Ko`ngling  Ollohda, qo`ling  mehnatda  bo`lsin”  degan  hikmatli  so`zlarida ulkan ma`  bor.

-“Mehnat  bilan yashab, o`z hayotini  mehnat  bilan  yashnatib  kelayotgan  odamlarni  hurmat  qilish, ularni  boshga  ko`tarish, hordiqlarini,  huzur-halovatini 

o`ylash   odamiylikning muhim  shartlaridan  biridir”.

III.Yakuniy qism: 

4-topshiriq

Hunar va mehnat haqida qanday maqollarni bilasiz?

-Hunaring  bo`lsa  qo`lingda, non  topilar  yo`lingda.

-Urinchoqlik,  hojatbarorlik – yaxshi  fazilat.

-Mehnatni  sevish , g`ayrat  va  matonat  bilan ishlash  lozim. Bunda uchta  shirin  meva bor:  tan  salomatligi;  ko`ngil  rohati; obro`ning ortishi;

-Mehnatni  salomatlikning  kaliti  deb  bil.

1.Inson  hayotda nimani yo`qotishdan qo`rqmasligi mumkin?

2.Inson nima uchun tinib bilmay mehnat qiladi?

Aqliy hujum orqali o`quvchilar bilimini tekshirish:

Kasb-hunarning yomoni bo`lmaydi. Mehnat insonni ulug`laydi.Mehnatni sevish,g`ayrat va matonat bilan ishlash lozim.

O`qituvchi  o`quvchilardan olingan fikrlarni xulosalaydi.Urinchoqlik,hojatbarorlik yaxshi fazilat. Mehnatni salomatlikning kaliti deb bilgan insonlargina baxtli hayot kechirishadi,deb mashg`ulotga yakun yasaydi.

Dars yakunida o`quvchilar fikri umumlashtirilib, rag`batlantiriladi.